Embriyolojik gelişme, memeli bir canlının anne karnında gösterdiği gelişim sürecini ifade eder. Canlılardaki embriyolojik gelişimin evrimin kanıtı olduğu iddiası ise evrimci literatürde “Rekapitülasyon teorisi” (Recapitulation theory) olarak adlandırılır. “Bireyoluş Soyoluşun Tekrarıdır” (Ontogeny Recapitulates Phylogeny) teorisinin kısa bir ifade biçimidir. Evrim inancına sahip biyolog Ernst Haeckel’in 19. yüzyılın sonlarında ortaya attığı bir hipotezdir. “Rekapitülasyon” terimi, bu hipotezin özet olarak ifade edilişidir. Haeckel, canlı embriyolarının gelişim süreçleri sırasında sözde atalarının geçirmiş oldukları evrimsel süreci tekrarladıklarını iddia ediyordu. Örneğin insan embriyosunun anne karnındaki gelişimi sırasında önce balık, sonra sürüngen özellikleri gösterdiğini, en son olarak da insana dönüştüğünü öne sürüyordu ve bu hipotezi desteklemek için çizim sahtekarlıklarına başvurmuştur; balık ve insan embriyolarını birbirine benzetmeye çalışmıştır. Haeckel’in sahte çizimlerine cesaret veren aslında Darwinin hipotezi olmuştur. Oysa ilerleyen yıllarda bu teorinin tamamen hayal ürünü bir senaryo olduğu ortaya çıkmıştır.Evrimciler de bunu kabul ederler. Neo-Darwinizm’in kurucularından George Gaylord Simpson, “Haeckel evrimsel gelişimi yanlış bir şekilde ortaya koydu. Bugün canlıların embriyolojik gelişimlerinin geçmişlerini yansıtmadığı artık kesin olarak biliniyor” diye yazmaktadır.
İnsan embriyosunun ilk dönemlerinde ortaya çıktığı iddia edilen sözde “solungaçların”, gerçekte insanın orta kulak kanalının, paratiroidlerinin ve timüs bezlerinin başlangıcı olduğu anlaşılmıştır. Embriyonun “yumurta sarısı kesesi”ne benzetilen kısmının da gerçekte bebek için kan üreten bir kese olduğu ortaya çıkmıştır. Haeckel’in ve onu izleyenlerin “kuyruk” olarak tanımladıkları kısım ise, insanın omurga kemiğidir ve sadece bacaklardan daha önce ortaya çıktığı için “kuyruk” gibi gözükmektedir.
Ünlü bilim dergisi Science, 5 Eylül 1997 tarihli sayısında, Haeckel’in embriyo çizimlerinin bir sahtekarlık ürünü olduğunu açıklayan bir makale yayınladı. Makalede embriyoların gerçekte birbirlerinden çok farklı olduğu anlatılıyordu.
American Scientist’te yayınlanan bir makalede şöyle denmektedir:
“Biyogenetik yasası (ontogeny recapitulates phylogeny ) artık tamamen ölmüştür. 1950’li yıllarda ders kitaplarından çıkarıldı. Aslında bilimsel bir tartışma olarak 20’li yıllarda sonu gelmişti. (American Scientist (Vol. 76, May/June, 1988), p. 273.)
Konunun daha da ilginç bir başka yönü ise, Ernst Haeckel’in ortaya attığı Rekapitülasyon teorisini desteklemek için yaptığı çizim sahtekarlığının ortaya çıkmasından sonra şunları söylemesi ve diğer evrimcilerin de benzeri sahtekarlıklar yaptığını belirtmekten başka bir şey olmamıştır:
“Bu yaptığım sahtekarlık itirafından sonra kendimi ayıplanmış ve kınanmış olarak görmem gerekir. Fakat benim avuntum şudur ki; suçlu durumda yanyana bulunduğumuz yüzlerce arkadaş, birçok güvenilir gözlemci ve ünlü biyolog vardır ki, onların çıkardıkları en iyi biyoloji kitaplarında, tezlerinde ve dergilerinde benim derecemde yapılmış sahtekarlıklar, kesin olmayan bilgiler, az çok tahrif edilmiş, şematize edilip yeniden düzenlenmiş şekiller bulunuyor.”
Bu sahtekarlık ve hipotezin tamamen hayal ürünü olması bilim dünyasında herkesin bildiği gerçek olmasına rağmen, bugün hala da birtakım evrimci yayınlarda ve bazı ders kitaplarında, çok önceden bilim literatüründen çıkarılmış olan “Rekapitülasyon” teorisi, bilimsel bir gerçek gibi gösterilmeye çalışılmaktadır. Kendilerini evrim teorisini savunmaya şartlandırmış olan bir kısım çevreler ise bu sahte çizimleri öne sürerek “embriyolojik evrim” olduğu izlenimi vermeye çalışırlar.
Bir yanıt bırakın